Yunanistan ve Mısır arasındaki iş birliğine İsrail’den destek

İsrail’in Yunanistan ve Mısır arasındaki enerji işbirliğine hem elektrik ara bağlantısı hem de bir ülkeden diğerine gelecekteki doğal gaz ihracatı açısından verdiği destek, Başbakan Kyriakos Mitsotakis’in Kudüs’e yaptığı ziyaretteki en önemli gelişmedir. Bilgi sahibi kaynaklar Kathimerine’ye, Yunanistan, İsrail ve Kıbrıs Rum Kesimi liderlerinin ortak bildirisinde, anlamı çok yoğun bir teklif olduğuna işaret ediyorlar. Üç liderin enerji alanındaki “ortak çıkarları ilgilendiren tüm projelere desteklerini teyit ettikleri” belirtildi.

Kathimerini’nin edindiği bilgiye göre bu değişiklik esas olarak Mısır-Yunanistan rotasının, Doğu Akdeniz bölgesinin ana doğal gaz ihracat güzergâhına dönüştürülmesiyle ilgili. Aslında, Kıbrıs Rum Kesimi’nin (“Afrodit” rezervi için) ve İsrail’in (“Leviathan” ve “Tamar” rezervleri için) hâlihazırda “Zor”a sahip olan Mısır ile mevcut anlaşmaları yoluyla yeterli miktarda ihraç edilebilir doğal gaz mevcuttur. Gazın boru hatlarıyla mı yoksa İsrail ve Kıbrıs Kesimi’nden Damietta ve Indku’daki LNG sıvılaştırma ve gaz arıtma tesislerine mi nakledileceği konusu elbette ki zaman içinde netlik kazanacaktır.

Bütün bu planlar, teknik olarak uygulanması birden fazla zorluk nedeniyle kolayca üstlenilemeyecek bir proje olarak görülmesine rağmen, siyasi desteğin olduğu Doğu Akdeniz boru hattını inşa etme olasılığı için her zaman bir miktarın tasarruf edilmesini göz önünde bulundurmaktadır. Buna ek olarak, güney rotası daha geniş bölgede, ucuz yeşil enerjinin gelecekteki üreticisi olmak da dâhil Ortadoğu’nun birçok yönden daha geniş enerji planlamasına entegre olan Mısır’da bir başka önemli bir faktörü de içeriyor. Mısır’ı bölge için bir enerji merkezine dönüştürmeye dair bu tasarımın dar bölgesel anlaşmaların ötesine geçtiğini ve çok daha geniş bir alana yayıldığını belirtmekte fayda var. ABD Başkanı’nın iklim krizinden sorumlu özel elçisi John Kerry’nin yaklaşık bir buçuk ay önce Riyad’da Mitsotakis ile yaptığı görüşmede Yunanistan’ı Suudi Arabistan’dan (Mısır üzerinden) Avrupa’ya gelecek yeşil enerji geçiş istasyonlarından biri olarak tanımladığı hatırlatılmaktadır.

Kuşkusuz Yunanistan ve İsrail’in bölgede enerji konusunda karşılıklı anlayışı, özellikle Ankara’dan Tel Aviv’e yönelik cazibe operasyonunun devam ettiği bir aşamada çok önemli bir gelişmedir. Bununla birlikte Mitsotakis’in Kudüs ziyaretinde yüksek sembolizm içeren siyasî bir hamle de kararlaştırıldı. Mitsotakis, İsrail Cumhurbaşkanı Ithak Herzog’a Atina’yı ziyaret etmesi için bir davette bulundu. Kathimeri’nin elde ettiği özel bilgilere göre, İsrail Cumhurbaşkanı daveti kabul etti ve ziyaretin 2022’nin başlarında gerçekleşmesi planlanıyor. Ayrıntılar yerleşik diplomatik kanallar aracılığıyla belirlenecek ve görüşülecek. Yunanistan ve İsrail arasındaki savunma ilişkilerinin daha da güçlendirilmesi bağlamında, İsrail’in know-how bilgilerinin Yunan şirketlerine ve çalışanlarına nasıl kanalize edilebileceğine ilişkin tartışmaların yanı sıra bir dizi programın devam edeceğini belirtmekte fayda var.

Kaynak:https://www.kathimerini.gr/politics/561623473/stirixi-apo-israil-sti-synergasia-elladas-aigyptoy/ (Erişim tarihi, 10.12.2021)