Moskova’nın Ege-Kıbrıs sorununda arabuluculuk yapma isteği

Ukrayna’daki kriz, Nikos Dendias’ın dün Moskova’da Sergei Lavrov ile iki buçuk yıl zarfında gerçekleşen beşinci görüşmesinde katalizör bir rol oynamış olabilir ve iki dışişleri bakanının açıklamaları aynı zamanda Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ın ulusal güvenliğini ilgilendiren hayati konularda manşet niteliğinde. Birebir istişareler ve genişletilmiş heyetlerin toplantısının ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Rus diplomasisinin başkanı, Rusya’nın Ege ve Doğu Akdeniz’deki Yunan-Türk ihtilafının çözümü için arabuluculuk yapma isteğini dile getirdi. Lavrov, “Yunanistan ile Türkiye arasında olduğu gibi herhangi bir anlaşmazlığın uluslararası hukuka ve tarafların karşılıklı mutabakatına dayalı olarak çözülmesinden yana tutumumuzu bir kez daha teyit etmek istiyorum. Anlaşmazlığın çözümüne yardımcı olmaya hazırız” dedi. “Nikos, şimdi tüm ağırlığını Ukrayna’ya veren Batılı müttefiklerinize şikâyet etmeli” diye ekledi.

Daha öncesinde Bay Dendias, Ankara’nın Yunan adalarını silahlandırdığı yönündeki iddialarını “kesinlikle iddialı” olarak nitelendirerek, Türkiye’nin bu adalara yönelik tam bir orduya sahip olduğunu ve Oniki Adalar’ın silahsızlandırılmasına ilişkin düzenlemenin, Türkiye tarafından imzalanmadığını ve de buna hiçbir gerekçe gösterilmediğini hatırlatarak, Sovyetler Birliği’nin endişelerini gidermek için yapıldığını kaydetti.

Rus medyası tarafından Kıbrıs sorunuyla ilgili sorulan bir soruya, Yunanistan Dışişleri Bakanı, BM içindeki müzakereleri yeniden başlatabilirlerse “mutlu” olacağını söyledi; ancak tek temel şartın BM kararlarında öngörülen iki toplumlu iki bölgeli federasyon olduğunu vurguladı. Ankara, önce Kıbrıs Türk varlığının tanınması gerektiği konusunda ısrar ederek, “Rum tarafı için kesinlikle kabul edilemez” bir şeyi istiyor. Tartışmayı başlatan Lavrov, Rusya’nın Kıbrıs sorununu BM kararları temelinde çözme konusundaki tutumunu yeniden teyit etti ve Rusya’nın, garantör güçlerin mevcut statüsünü Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesine karşılık gelen bir rol ile değiştirme önerisini yineledi.

Ukrayna konusunda ise Dendias, “Ukrayna’daki bir çatışmanın kazananı olmayacağını,  tüm tarafların kaybedeceğini” vurguladı ve Ukrayna krizini çözmenin tek dayanağının Minsk anlaşmalarının tüm taraflarca tam olarak uygulanması olduğu konusunda ev sahibiyle hemfikir olarak, Yunanistan’ın “Rusya’nın kendi güvenliğine ilişkin endişelerini ve diğer Avrupa devletlerinin benzer endişelerini dikkatle dinlediğini” söyledi.

Yunan bakan, Atina’nın, cephe hattına yakın olan ve yakın zamanda ziyaret ettiği Mariupol’daki Rum toplumunun güvenliğinden duyduğu endişeye de değindi. “Kyriakos Mitsotakis hükümeti onları korumak için mümkün olan her şeyi yapmaya kararlıdır” diyen Dendias, Yunanistan’ın bu ilgisini Bay Lavrov’a “en resmi şekilde” ilettiğini ve aldığı cevapların “olumlu olduğunu” sözlerine ekledi. Rusya Dışişleri Bakanı ise Rum toplumunun “sadece Mariupol’de değil, Rus Kırım bölgesinde de var olduğunu” belirterek, “Sizi orada bir ziyarette ağırlamaktan mutluluk duyacağız” dedi.