Kosova'nın avro kuralı, Belgrad tarafından yönetilen ofislerin kapatılması, uluslararası eleştirilere sebep oldu

AB ve ABD, gerilimin tırmanmaması için Kosova'ya, Sırp toplumunu etkileyen kararlarda tek taraflı eylemlerden kaçınması konusunda ayrı ayrı çağrıda bulunarak, Kosovalı Sırplara yönelik yalnızca avro politikasının uygulanması için zaman talep etti. Sırbistan tarafından yönetilen "paralel" ofislerin kapatılmasına ilişkin ise AB aracılığıyla yürütülen diyalog sürecine bağlı kalınarak hareket edilmesi yönünde de çağrıda bulunuldu.

AGİT, Pazar günü avronun Kosova'nın tek resmi para birimi olduğunu vurgulayan nakit operasyonları yönetmeliğine atıfta bulunarak "Bu düzenlemenin özellikle dinar cinsinden ödeme alan vatandaşlar için ciddi bir etki yaratacağından endişe duyduğunu" söyledi.

Kosova 2002'den beri avroyu kullanıyor, ancak özellikle kuzeydeki Sırp çoğunluklu belediyelerdeki insanlar hem Sırp dinarı hem de avro kullanıyor. Yeni para düzenlemesi, uluslararası erteleme çağrılarına rağmen 1 Şubat'ta yürürlüğe girdi.

31 Ocak'ta Kosova Başbakan Yardımcısı Besnik Bislimi, geçiş dönemi boyunca hiç kimsenin dinar kullandığı için cezalandırılmayacağını ve Sırbistan'dan para akışının yasaklanmayacağını vurguladı. Ancak 3 Şubat'ta polis, dinar taşıyan bir araca el koydu. Peja/Pec Temel Savcılığı BIRN'e iki kişinin polis tarafından sorgulandığını söyledi.

Kosova Merkez Bankası yöneticisi Ahmet İsmaili, BIRN'e yaptığı açıklamada düzenlemenin Sırp toplumunu hedef almadığını, "kara para aklama ve terörle mücadeleyi" hedeflediğini söyledi. Kosovalı Sırpları banka hesapları açmaya ve Kosova mali sisteminin bir parçası olmaya çağıran yetkili, birçoğunun halihazırda Kosova'dan emekli maaşı ve yardım aldığını kaydetti. İsmaili, her şey yasal işlemler yoluyla yapıldığı sürece hiç kimsenin dinar cinsinden fon tutmasının, dönüştürmesinin veya kabul etmesinin yasak olmadığını vurguladı. İsmaili, "Buradaki çıkar, vatandaşların şeffaf ve resmi yollardan olduğu sürece Sırbistan'dan gelen her türlü yardımı almasıdır" dedi.

Uluslararası toplum ayrıca Kosova'yı, Sırbistan'ın "paralel" yapılarına karşı tek taraflı eylemde bulunmamaya ve hem Kosova hem de Sırbistan'a bu konuyu AB aracılığında diyalog çerçevesinde tartışmaya çağırdı.

2 Şubat 2024'te polis, Peja/Pec, Istog/Istok ve Kline/Klina olmak üzere üç belediyede Sırbistan tarafından işletilen paralel yapıları kapattı. 26 Ocak'ta, Kosova'nın güneyindeki dört belediyede vatandaşlar için Sırpça belgeler veren Dragaş/Dragas belediyesindeki bir başka ofis de kapatılmıştı.

Kosova'daki sözde Sırp paralel yapıları, Kosova'nın resmi kurumlarıyla eşzamanlı olarak faaliyet gösteren, Belgrad tarafından yönetilen ve finanse edilen kurumlardan oluşan bir ağdır.

Pazar günü AGİT, Priştine'deki bir STK olan Barış ve Hoşgörü Merkezi'ndeki kapatma operasyonunu da eleştirerek, "Çoğunlukta olmayan toplulukların üyelerine sosyal veya sağlık hizmetleri sunan tesislerin aniden kapatılmasının ve ailelerin bazı temel hizmetlere erişimlerini kısıtlamanın bireyler üzerinde olumsuz etki yaratma riski taşıdığını" söyledi. ”

ABD'nin Kosova Büyükelçisi Jeff Hovenier Pazar günü yaptığı açıklamada, "Bu eylemlerin gereksiz yere etnik gerilimleri artırdığını" söyleyerek, bunların ABD'nin "uluslararası alanda Kosova'yı savunmaya" yönelik eylemlerini sınırlayabileceği uyarısında bulundu.

Benzer şekilde, Avrupa Birliği sözcüsü Peter Stano da Pazar günü yaptığı açıklamada, Sırbistan tarafından yönetilen yapıların kapatılmasının Sırp toplumunu olumsuz etkileyeceğini belirterek, bu yapıların statülerinin "AB'nin kolaylaştırdığı diyalog'da çözülmesinin öngörüldüğünü" ekledi.

Bu arada muhalefet de Kosova hükümetini başta ABD olmak üzere uluslararası müttefikleriyle daha iyi koordinasyon sağlamaya çağırdı. Kosova'nın Geleceği İçin İttifak parlamento grubu başkanı Besnik Tahiri, hükümetin "ABD ile ilişkiler söz konusu olduğunda deney ve sergilerinin durdurulması gerektiğini" çünkü bunların dikkat çekici olduğunu ve "ABD hoşgörüsünün Kosova'ya duyulan saygının bir işareti olduğunu" söyledi. .

Kosova Demokratik Birliği (LDK) Genel Başkan Yardımcısı Lütfi Haziri, Voice of America'ya para birimi düzenlemesinin uygulanmasının anayasal bir zorunluluk olduğunu ancak hükümetin bu tür hamleleri ABD ile koordine etmesi gerektiğini söyledi.

Kaynak: https://balkaninsight.com/2024/02/05/kosovo-euro-rule-closure-of-belgrade-run-offices-draw-international-criticism/ (Erişim tarihi, 06.02.2024)