Karadağ, Açık Balkan Girişimi'ne katılıyor, Kosova karşı çıkıyor

Karadağ Başbakanı Dritan Abazovic, Açık Balkan Ekonomik İş Birliği Girişimi zirvesinde yaptığı konuşmada, kabinesinin Açık Balkan Girişimi’ne Sırbistan, Kuzey Makedonya ve Arnavutluk ile birlikte katılmayı düşüneceğini söyledi. Abazoviç Ohri’de düzenlenen Açık Balkan zirvesinde girişimi olumlu gördüğünü, ancak katılıp katılmama konusunda herhangi bir karar vermeden önce kabinesiyle tüm yönlerini tartması gerektiğini söyledi. Abazovic ayrıca “Açık Balkan Girişimi’ni ekonomik ilerleme, iş dünyası, vatandaşların daha fazla hareketliliği ve her alanda daha fazla iş birliğinin yaratılmasına bir katkı olarak görüyorum. İlerlemeye ve uzlaşmaya yol açabilecek her girişim Karadağ hükümetinin desteğini alacaktır” dedi.

Sırbistan, Kuzey Makedonya ve Arnavutluk'un öncülük ettiği girişim, şimdiye kadar Kosova, Bosna Hersek ve Karadağ tarafından reddedilmişti. Abazoviç gibi, Bosna Hersek Bakanlar Kurulu Başkanı Zoran Tegeltiya da zirveye gözlemci olarak katıldı ancak ülkesinin girişime katılma olasılığı konusunda daha az iyimserdi. Tegeltiya, Bosnalı iş dünyası ve kamuoyunun genel olarak girişimi desteklemesine rağmen, ülkesinin "siyasî nedenlerle" bu konuda hala bir fikir birliğinden yoksun olduğunu söyledi.

Açık Balkan zirvesine ilk kez altı Batı Balkan ülkesinin beşinden temsilci katılıyor ve bu önemli bir ilerleme olarak görülüyor. Girişime şimdiye kadar katılmamış olan Kosova, Bosna Hersek ve Karadağ, daha yakın bölgesel bağlar kurma ve bürokratik engellerin aşılması konularının zaten AB’ye entegrasyon sürecinin gündeminde olması nedeniyle girişimin gereksiz hale gelebileceğine dair endişelerini dile getirdi.

ABD'nin Batı Balkanlar politikasını denetleyen Bakan Yardımcısı Gabriel Escobar da zirvede yaptığı bir video konuşmasında, ABD'nin girişimi desteklediğini ve ilgili ülkelerin bunu siyasî bir hareket haline getirmek yerine ekonomiye odaklanmasını sağlamaya çalışması gerektiğini söyledi.

AB'nin genişlemeden sorumlu komiseri Oliver Varhely de zirveye katılarak Brüksel'in desteğini dile getirdi. “Açık Balkan, AB entegrasyon yolunu hızlandırmak için bir fırsat olabilir. İşi iyi yaparsak bölgenin ekonomik entegrasyonunu hızlandırırız.” dedi.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Ukrayna'daki savaşın yol açtığı gıda kıtlığı nedeniyle bölgenin daha önce hiç olmadığı kadar iş birliğine ihtiyacı olduğunu söyledi. Girişimin AB'ye bir alternatif olarak görülmemesi gerektiğini yineleyen Vucic, ülkesinin pratik sorunları çözmekle ilgilendiğini vurguladı.

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama da pratik çözümlere ihtiyaç olduğuna dikkat çekti. “Ufukta, elektrik ve tahıl kıtlığı yaratacak bir kış var. Birbirimize sırtımızı dönme ve çatışma çıkarma lüksümüz yok." dedi.

Kosova, girişime katılma niyetinde olmadığını yineledi. Zirve öncesinde Kosova Başbakanı Albin Kurti, zirvenin ev sahibi olan Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovacevski'nin etkinliğe katılma davetini reddetti. Kurti, ülkesinin Batı Balkan ülkeleri arasında benzer bağlantılar kurmaya çalışan Berlin sürecine zaten dahil olduğunu ve bu nedenle Açık Balkan Girişimi’ne katılmak için herhangi bir neden görmediğini söyledi.

Kaynak: https://l24.im/NI7ZHp (Erişim tarihi, 08.02.2022)