Demostat: Sırbistan, Çin borcunun yeniden programlanmasını istedi - Çinliler reddetti mi?

Demostat'ın ulaştığı bilgilere göre, Pekin'den gelen olumsuz yanıtın ardından Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, bu ayın başında Moldova'da yapılan Avrupa zirvesinin oturum aralarında Lüksemburg Başbakanı Xavier Bethel'den yardım istedi.

Sırbistan Hükümeti kısa bir süre önce, kamu sektöründeki maaşlar ve emekli maaşlarındaki artıştan, 16 yaşına kadar olan çocuklar için 10.000 dinar dağıtımına kadar kapsamlı bir kamu harcaması programı duyurdu. Yeni paketin maliyeti, Mali Konsey tarafından hesaplandığı şekliyle 550 milyon avro olacak ve Maliye Bakanı Sinişa bu önlemler için para olduğunu garanti etse de, kapalı kapılar ardında yaşanan olaylar, devletin hızla finansman bulmaya çalıştığını gösteriyor.

Bu nedenle, Demostat'ın öğrendiğine göre, Sırbistan Hükümeti kısa süre önce Çinli alacaklılara karşı yükümlülüklerinin yeniden düzenlenmesi konusunda anlaşmaya çalıştı, ancak Pekin'den gelen ortaklar herhangi bir re-finansmanla ilgilenmediler.

Kamu Borçlar İdaresi'nin verilerine göre Sırbistan şu anda Çin’den aldığı kredilerin tamamına yakınını kullandı ve Çin İhracat İthalat Bankası'na toplam 2,26 milyar avro borcu bulunuyor. Ayrıca Sırbistan genelinde 11 şehirde kanalizasyon altyapısının inşası için Bank of China'nın Macaristan şubesine 23,78 milyon avroluk borcu da bulunuyor.

Demostat'ın, 2023 bütçesinden alınan verilere dayanan hesaplamasında gösterildiği gibi, tüm bu krediler için Sırbistan'ın bu yıl sadece ana paranın geri ödenmesi için 128 milyon avro bulması gerekecek. Bu, gelecek yıldan itibaren Çin kredileri için bütçe harcamalarının ciddi şekilde artacağı anlamına geliyor.

Ancak hepsi bu kadar da değil, çünkü Sırbistan'ın Çin İhracat İthalat Bankası'na olan borcunun mevcut durumu olan 2,2 milyar avro, bu bankayla olan toplam sözleşmeli kredi hacminden önemli ölçüde daha az. Yani Sırbistan, Çinlilerle toplamda en az 4,3 milyar avro tutarında kredi anlaşmaları imzaladı ve bunun 2,2'si sadece cari borç. Önümüzdeki yıllarda büyük bir yük olacak olan tam da bu kredilerin çekilmemiş kısmıdır.

Örneğin Novi Sad'dan Macaristan sınırına kadar olan hızlı trenin kredisi sadece 1 milyar dolara yakınken, mevcut borç 369 milyon dolar. Demiryolu inşa edilirken Sırbistan bu kredinin geri kalanını geri çekecek.

Yalnızca son yedi ayda (Eylül'den Mart'a kadar) Sırbistan Çin’den 100 milyon avrodan fazla para çekti ve henüz tek bir taksit bile ödemedi. Geri ödeme gelecek yıl başlayacak ve 2039 yılına kadar sürecek. Bu nedenle, Maliye Bakanlığı'nın bütçenin gelecek yıl alacağı darbeyi azaltmak için Çin'e karşı artan yükümlülükleri yeniden planlamaya çalışması şaşırtıcı değil. Ancak bu girişim şimdilik başarılı olamadı.

Demostat'ın ulaştığı bilgilere göre, Çinliler Sırbistan'ın yükümlülüklerinin bir kısmını ertelemeyi reddettikten sonra, Hükümet daha avantajlı bir yeniden finansman sağlamak amacıyla Avrupa Birliği'nden ortaklara yöneldi. Avrupalı ​​ortakların ise Belgrad'ın taleplerine olumlu bir yanıt vermesi için Sırbistan'ın Çin etkisinden uzak durmasını olası bir koşul olarak belirleyip belirleyemeyecekleri henüz bilinmiyor.

AB'nin Çin'in Balkanlar'daki genişlemesinden uzun süredir memnun olmadığı ve örneğin Sırbistan ve Karadağ'ın altyapı için Çin'den kredi almak veya büyük Çin yatırımlarını kabul etmekle sık sık eleştirildiği biliniyor.

Çin kredileri için ise daha karlı bir alternatif bulmanın zor olduğu da biliniyor. Kredilerin neredeyse tamamı sabit bir faiz oranıyla verilmekle kalmıyor, aynı zamanda çok düşük oranla (çoğunlukla yalnızca yüzde iki ila üç arasında) veriliyor ki bu oranların şu anda finans piyasalarında elde edilmesi imkansız. Bu, Çin kredilerinin AB'den yeniden finanse edilmesi için daha iyi koşullar elde etme girişimini belirsiz hale getiriyor.

Kaynak: https://n1info.rs/biznis/demostat-srbija-trazila-reprogram-kineskog-duga-kinezi-odbili/ (Erişim tarihi, 28.06.2023)