Bulgaristan’da yükseköğrenim gören Romanların sayısı dokuz yıl öncesine göre altı kat fazla

Etnikler Arası Diyalog ve Hoşgörü Merkezi “Amalipe”nin Başkanı Deyan Kolev, Bulgar Ulusal Kanalına bir sivil toplum kuruluşu olan Social Alternative Trust’ın geçen yıl yaptığı bir araştırmanın verileriyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. Bu araştırmaya göre orta öğretim derecesine sahip Romanların oranı son dokuz yılda ikiye katlandı ve yükseköğrenime sahip olanların oranı da altı kat arttı. Kolev 2002 yılında Amalipe kurulduğunda, öncelikli amacın tüm Roman çocuklarının en azından ilköğretimi tamamlamaları olduğunu belirtti. O zaman, birinci sınıfa giden Roman çocukların üçte ikisi, ilköğretim diplomasını almadan okuldan ayrılıyordu. Deyan Kolev, bugün böyle bir sorunun neredeyse ortadan kalktığını, Roman kız ve erkek çocukların büyük bir bölümünün ilkokuldan mezun olup ortaöğretime devam ettiğini söyledi.

Organizasyon 300’e yakın okulla iş birliği halinde ve çalışmaların bir kısmını Roman velilerle yürütüyor. Bu okullarda veli kulüplerinin kurulması teşvik edilerek koordinatörlerine eğitimler veriliyor. 10-15 yıl önce veliler okulda yapılanlar hakkında çok az bilgiye sahipken bugün ise diğer veliler gibi çocuklarının eğitim süreçlerinin farkındalar. Bu alanda ciddi bir ilerleme olduğunu söyleyen Kolev, Roman STK'larının bu konudaki rolünün çok önemli olduğunu da kaydetti.

Kolev’in gözlemlerine göre, çok yoğun bir topluluk modernizasyonu süreci devam etmektedir. Genç Romanlar internete, Facebook’a aşina, herkes gibi yaşamanın yollarını aramakta, ayrımcılık ve eğitim gibi konulara çok daha duyarlıdır. Yaşlı Romanlar ise daha ataerkil, daha muhafazakâr durumdadır. Amalipe Başkanı, bu konuda öğretmenlerin ve okulların son derece önemli bir etken olduğunu sözlerine ekledi. Dünya Bankasının bir raporuna göre, Bulgaristan’da işgücü piyasasına girmesi gereken gençlerin yaklaşık yüzde 22’si Roman’dır. Kolev: “Birlikte bu gençleri eğitmeyi başarırsak, bu Bulgar toplumu ve Bulgar ekonomisinin gelişimi için büyük bir itici güç olacaktır” dedi.

Yükseköğrenim gören Roman kız ve erkek çocuklarının büyük bir kısmı pedagoji ve pedagojik uzmanlık alanlarını seçmekte, bazıları ise tıbbi uzmanlık alanlarını tercih etmektedir. Deyan Kolev, yıllar önce tıp ve tıpta uzmanlık okuyan Roman genç erkek ve kadınları desteklemek için bir programları olduğunu söyledi. Bu 2009 yılında Açık Toplum Enstitüsü’nün desteğiyle başlamıştır. Başlangıçta 19 öğrenci katılmış ve sadece üç veya dört yıl sonra yılda 50-60 kişi katılmaya başlamıştır. Kolev, tıp okuyanların hepsinin şu anda çalışıyor olmalarından ve çoğunun Bulgaristan’da kalarak buradaki hastanelerde çalışıyor olmalarından çok memnun olduğunu ifade etti.