AYM eski başkanı Salih Murat, ülkedeki olası anayasa değişikliklerini değerlendirdi

Kuzey Makedonya Anayasa Mahkemesi eski başkanı Salih Murat, üç bölüm şeklinde yayınlamış olduğu çalışmasında ülkenin AB üyelik müzakereleri için şart olan anayasa değişikliklerini tüm boyutlarıyla değerlendirdi.

Salih Murat çalışmasında uzun bir süredir güncelliğini koruyan anayasa değişikliği hakkında nasıl bir değişime gidileceği; bu değişimin neyi kapsayacağı; giriş kısmında yapılacak değişikliklerin ne anlama geleceği; temel ilkelerde değişime gidilecek mi; resmi diller, kullanımdaki diller ve alfabelerin kullanımında nasıl bir değişime gidilecek; değişikliklerin zamanlaması objektif bir anayasaya doğru gitmekte mi; objektif yada süslü düzenlemeler ve ilavelerle mi değişimine gidilecek; diğer yandan Türkler açısından Anayasa’nın giriş kısmında resmi dillerin ve sembollerin kullanımında hakça ve orantılı temsil; temel ilkeler bölümünde, insan hak ve özgürlüklerinde bu değişikliklerin yan etkileri ve beklentilerin neler olacağı hakkındaki sorulara cevap bulmaya gayret etmiştir.

Çalışmanın devamında anayasanın giriş kısmına, önemine ve olası değişikliklere değinen Salih Murat, anayasanın başlangıç kısmının bir hukuki metin olmadığını, ancak anayasanın ruhunu içerdiğinden dolayı herhangi bir hukuki normdan çok daha etkili olduğunu ifade etmektedir.

Daha önceki giriş kısımları değişikliklerini ve bunun anayasal düzenlemelere etkisini örnekleyerek açıklayan Murat, anayasadaki giriş kısmı değişikliğinin basit bir iş olmadığını söylemektedir.

Yazının devamında Murat, giriş kısmında yapılacak her türlü değişikliğin bağlayıcı ve etkileyici olduğundan son dönemde giriş kısmının değişiminde “Kurucu Halklar” bölümünde Kuzey Makedonya Devleti’nin mevcut kurucu halklar listesine birkaç “Halkın” ilave edilme teşebbüsü ve bunun ortaya çıkaracağı zorluklara da detaylı bir şekilde değindikten sonra, anayasanın giriş kısmında yeni kurucu halkların ve bilhassa türemiş kurucu halkların ilave edilmesinin hiçbir hukuki ve tarihsel dayanağı olmadığından Türk kurum ve kuruluşlarının bunu asla kabul etmemesi gerektiğini savunmaktadır.

Çalışmanın son bölümünde ise anayasanın değişimi ve değişim için istenilen şartlardan bahseden Murat, Anayasa’da Türkleri ilgilendiren maddelerle ilgili yorumlar ve hangi maddeler ile ilgili değişikliklerin yapılması gerektiği konusundaki görüşlerini açıklamaktadır.

Kaynak:https://timebalkan.com/aym-eski-baskani-murat-ulkedeki-olasi-anayasa-degisikligini-enine-boyuna-degerlendirdi/, (Erişim tarihi, 18.01.2023).