Avrupa Birliği Sırbistan ile tartışmalı lityum madenciliği projesinde anlaştı

Sırbistan ve AB, büyük protestolara yol açan lityum madenciliği projesine ilişkin bir mutabakat zaptı imzaladı.

Anlaşmanın konusu, çok uluslu şirket Rio Tinto'nun, yerel halkın ve çevre aktivistlerinin karşı çıktığı, ülkenin batısındaki Jadar Vadisi'nde kurmayı planladığı lityum madeni.

AB, Çin ithalatına bağımlılığını azaltmak amacıyla elektrikli otomobil akülerinde kullanılmak üzere lityum kaynakları arıyor. Maden projesinin Avrupa bloğu için ne kadar önemli olduğunun bir göstergesi olarak düzenlenen, yüksek profilli imza törenine Almanya Başbakanı Olaf Scholz katıldı ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile anlaşma imzalandı.

İmza töreninin ardından Vucic medyaya, çevre ve Jadar Vadisi sakinlerinin yaşamları için "kişisel olarak mücadele edeceğini" söyledi. “Ülkemiz için çok büyük bir ilerleme olacağına inanıyoruz, bu bize 6 milyar euroluk doğrudan yabancı yatırım getirecek. Bu şimdiye kadar ülkemizde yaptığımız en büyük yatırım" dedi.

İmza töreni öncesinde 'Sırbistan Kritik Hammadde Zirvesi 2024' olarak adlandırılan etkinlikte Almanya Başbakanı Scholz, Jadar Lityum Madeni’nin kendisine göre "Sırbistan için iyi bir proje" olduğunu söyledi.

Anlaşmanın önemi üst düzey uluslararası bankacılık yöneticilerinin katılımıyla da vurgulandı. Sırbistan Ekonomi Bakanı Adrijana Mesaroviç, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Başkanı Odile Renaud-Basso ve KFW Group yönetim kurulu üyesi Christine Lagarde, Alman devletine ait bir yatırım ve kalkınma bankası, Rio Tinto Grubu CEO'su Jakob Stausholm ve Mercedes-Benz Grubu yönetim kurulu başkanı Ola Kallenius'un yanı sıra çeşitli şirketlerin temsilcileri ile Sırbistan'da e-mobilite değer zincirinin geliştirilmesine ilişkin bir niyet mektubu imzaladı.

Rio Tinto'nun Jadar Vadisi'nde kurmayı planladığı lityum madeni, Sırbistan'da birkaç yıldır önemli bir sorun haline gelmiş ve devlet yetkililerinin 2022'deki iptal kararına rağmen maden ocağına geri dönmeyi açıkça düşünmelerinin ardından son aylarda yeni bir aşamaya girmişti.

Aktivistler projenin Batı Sırbistan'daki suya ve toprağa zarar vermesinden korkarken, bazı Sırplar güçlü, çok uluslu madencilik devi tarafından ezildiklerini hissettiklerini söylüyor. Ayrıca ülkeye sağlanacak mali faydaların küçük olacağını iddia ediyorlar ve Rio Tinto'nun dünya çapındaki çeşitli girişimlerinin sıklıkla tartışmalara yol açtığını belirtiyorlar.

Kaynak: https://balkaninsight.com/2024/07/19/european-union-agrees-controversial-lithium-mining-project-with-serbia/ (Erişim tarihi:24.07.2024)