AB'den Sırbistan'a Kosova Anlaşması’na ilişkin eyleme geçme çağrısı

Avrupa Konseyi toplantısı öncesinde AB Genel İşler Konseyi, Sırbistan'ın müzakere sürecinin 35. faslının, Sırbistan'ın Kosova ile ilgili Şubat-Mart anlaşması kapsamındaki yükümlülüklerini yansıtacak şekilde değiştirilmesi gerektiğini belirtti. Konsey Sırbistan’ı müzakere koşullarını, Kosova ile ilişkilerin normalleştirilmesine ilişkin anlaşmanın yükümlülüklerini yansıtacak şekilde değiştirmeye çağırdı.

Konsey’in Salı günkü toplantıdan sonra "Konsey, Komisyon ve Yüksek Temsilci’den, Ocak 2024'ün sonundan önce, Sırbistan'ın katılım müzakerelerinin 35. faslındaki kriterlerde Sırbistan'ın anlaşma ve uygulama ekinden kaynaklanan yükümlülüklerini yansıtacak değişiklikler yapılmasını acilen Konsey’e teklif etmelerini talep etmektedir." şeklinde duyuru yapıldı.

Toplantı, Perşembe ve Cuma günü yapılacak Avrupa Konseyi toplantısına hazırlık niteliği taşıyor.

"Diğer Sorunlar" başlıklı 35. bölüm, Sırbistan'ın, 2008'de bağımsızlığını asla tanımayacağına söz verdiği Kosova ile ilişkilerle ilgili. Brüksel'in, çözülmemiş sınır sorunları ve anlaşmazlıkları olan yeni üyeleri kabul etmeyeceğini açıkça belirtmesi nedeniyle, Sırbistan'ın AB üyesi olabilmesi için çözülmesi gereken ana sorunlardan biri olmaya devam ediyor.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic geçen hafta konuyla ilgili şöyle demişti: "Kosova'nın Birleşmiş Milletler üyeliğinin 35. fasılın bir parçası olduğu gerçeğini de eklerseniz, o zaman Sırbistan'ı [AB'de] istemediğiniz açıktır". Voyvodina Radyo Televizyonu’na konuşan Vucic, "Bunun mümkün olduğuna inanmıyorum ve böyle bir kararın alınacağını da düşünmüyorum." demişti.

Vucic'in Mart ayında Kuzey Makedonya'nın Ohri kentinde sözlü olarak kabul ettiği anlaşmanın ekinde şunlar belirtiliyor: "Taraflar, anlaşmanın ve bu ekin kabul edilmesinin hemen ardından bölüm 35'teki kriterleri değiştirme sürecini başlatacağını belirtiyorlar. Sırbistan, Sırbistan'ın anlaşma ve bu ekten kaynaklanan yeni yükümlülüklerini yerine getirecektir".

AB'nin Dışişleri Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, toplantı sonrasında yaptığı açıklamada, "Sırbistan'ın AB katılım müzakerelerinin 35. faslındaki değişiklikleri gerçekleştirmek için çalışmaları derhal başlatacağını" söyledi.

Kosova ile Sırbistan arasındaki normalleşme yoluna ilişkin anlaşmada, iki tarafın birbirleriyle eşit haklar temelinde normal, iyi komşuluk ilişkileri geliştirmesi gerektiği belirtiliyor. Belgede ayrıca, Kosova ve Sırbistan'ın pasaport, diploma, araç plakaları ve gümrük damgaları da dahil olmak üzere ilgili belge ve ulusal sembollerini karşılıklı olarak tanıması gerektiği belirtiliyor. Uluslararası temsil konusunda anlaşma, tarafların hiçbirinin diğerini uluslararası alanda temsil edemeyeceğini veya diğeri adına hareket edemeyeceğini varsayması gerektiğini söylüyor. Anlaşmada ayrıca "Sırbistan, Kosova'nın herhangi bir uluslararası örgüte üyeliğine itiraz etmeyecektir." ifadesi yer alıyor.  

Kaynak:https://balkaninsight.com/2023/12/13/eu-urged-to-link-serbias-negotiations-to-action-on-kosovo-deal/ (Erişim tarihi, 14.12.2023)