AB Başkanı, Kosova ve Sırbistan'ın normalleşme anlaşmasına bağlı kalmasını istedi

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ekonomilerine mali destek sözü vermek üzere Belgrad ve Priştine'yi ziyaret etti ve Sırbistan ve Kosova'yı ilişkileri normalleştirmek için somut adımlar atmaları gerektiği konusunda uyardı.

Ursula von der Leyen Salı günü Belgrad'da yaptığı açıklamada, AB'nin Sırbistan ve Kosova'nın ilişkilerini normalleştirmek amacıyla bu yılın başlarında Kuzey Makedonya'nın Ohri kentinde yaptıkları anlaşmalara saygı duymalarının beklenildiğini söyledi.

Von der Leyen, Sırbistan'dan "Kosova'nın fiilen tanınmasını" talep etmesinin ertesi günü Belgrad'da Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile bir araya geldi. Fiili tanıma konusundaki yorumlarına açıklık getirmesi istenen Von der Leyen, Salı günü "konunun Ohri Anlaşması’nın uygulanmasıyla ilgili olduğunu" söyledi.

Anlaşmada, Sırpların çıkarlarını koruyacak Kosova'da Sırp Çoğunluklu Belediyeler Birliği’nin kurulması yer alıyor, ancak aynı zamanda Sırbistan'ın "Kosova'nın herhangi bir uluslararası örgüte üyeliğine itiraz etmemesi" konusunda da ısrar ediliyor.

AB bu ay Belgrad ve Priştine'ye, Avrupa bloğuna üyelik yollarını açacak normalleşme sürecini ilerletmeleri yönündeki baskısını artırdı. AB'nin en büyük üç ülkesinin liderleri, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Ohri Anlaşması’nı uygulamaya kararlı olmalarını sağlamak amacıyla 26 Ekim'de Vucic ve Kurti ile bir araya geldi. Yapılan ortak açıklamada "Uygulamada hızlı ilerleme kaydedilmesi amacıyla, Kosova'yı, taslak tüzükte öngörüldüğü şekilde Sırp Çoğunluklu Belediyeler Birliği kurma prosedürünü başlatmaya ve Sırbistan'ı fiili tanımayı gerçekleştirmeye çağırıyoruz" denildi.

Vucic, Sırbistan'ın Kosova'yı fiilen tanıması yönündeki çağrıyı beğenmese de, öneri Priştine'de memnuniyetle karşılandı.

Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani Pazartesi günü yaptığı açıklamada, 2013 yılında Brüksel'de yapılan ilk normalleşme anlaşmasının tam olarak uygulanması gerektiğini söyledi. Osmani medyaya verdiği demeçte, "Eğer bütünüyle uygulanırsa, fiili tanınmaya yol açar ve bu da daha fazla barışın, daha uzun vadeli istikrarın yolunu açar ve bizi açıkça hukuki tanınmaya yönlendirir." dedi.

Ancak devam eden gerginlikler ve suçlamalar normalleşme yolunda ilerleme umutlarını boşa çıkarabilir.

Von der Leyen, Belgrad'dan önce Salı günü Podgorica'yı da ziyaret ederek, AB büyümesinin Avrupa Komisyonu'nun önceliklerinin en üstünde olduğunu belirttiğini ve yeni Karadağ hükümetini reformları hızlandırmaya çağırdığını söyledi. Von der Leyen Podgorica'da düzenlediği basın toplantısında "Şartları yerine getirirseniz tarihe bağlı kalmayız, katılım süreciyle ilgili bir takvim yok, önemli olan reformların hayata geçirilmesi" dedi. Karadağ Cumhurbaşkanı Jakov Milatoviç ise küçük Adriyatik ülkesinin 2030 sonuna kadar AB üyesi olabileceği yönündeki umudunu dile getirdi.

Ursula von der Leyen bölge turuna Pazartesi günü Kuzey Makedonya'yı ziyaret ederek başlamıştı. Ziyarette, Üsküp'ün AB üyeliğine yönelik Bulgar ablukasını sona erdirmek amacıyla anayasa değişikliği yönünde yapılacak teklif üzerinde durulmuştu.

Kaynak: https://balkaninsight.com/2023/10/31/eu-chief-demands-kosovo-and-serbia-stick-to-normalisation-deal/ (Erişim Tarihi:02.11.2023)